• BIST 100

    9317,24%-0,84
  • DOLAR

    37,96% 0,31
  • EURO

    43,24% 0,21
  • GRAM ALTIN

    4074,09% 0,30
  • Ç. ALTIN

    6621,05% 0,78

Ekran süresi, otizmli çocukların gelişimi için risk faktörü!

Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ekran kullanımının bireysel farklılıklar gösterdiğini belirten uzmanlar, ortak eğilimlere bakıldığında bu çocukların çift yönlü etkileşim becerilerinde zorluklar yaşadıklarını söylüyor.

Sağlık 20.03.2025 17:04:00 192 0
Ekran süresi, otizmli çocukların gelişimi için risk faktörü!

Aşırı ekran süresinin dikkat dağınıklığı, öfke nöbetleri ve motor beceri gelişiminde gerileme gibi sorunlara yol açabildiğine dikkat çeken Ergoterapi Uzmanı Emrullah Harun Kaya, otizmli çocukların ekran kullanımının sınırlı, denetimli ve bireysel ihtiyaçlara uygun şekilde yönetilmesi hem eğitimsel hem de gelişimsel süreçleri desteklemek adına önemlidir.” dedi. Özellikle küçük yaş gruplarında ekran süresinin sınırlı tutulmasının büyük önem taşıdığını vurgulayan Kaya, içeriğin düşük uyarımlı ve eğitici olması ayrıca, ebeveyn veya eğitimcilerin çocuklara eşlik etmesi önerisinde bulundu. Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Ergoterapisti Emrullah Harun Kaya, aşırı ekran sürelerinin otizmli çocuklar üzerindeki etkilerinden bahsetti. Ekran süresinin uzunluğu otizmli çocukların sosyal etkileşiminden uzak kalmalarına neden oluyor… Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların ekran kullanımı ile ilgili gözlemlerin bireysel farklılıklar gösterdiğini aktaran Emrullah Harun Kaya, “Ortak eğilimlere bakmak daha doğru sonuçlar ortaya koyabiliyor. Otizmli çocuklar genellikle çevreden alınan uyaranlara karşı duyarlıdırlar ve bu nedenle ekran dikkatlerini çeker. Ancak ekran süresinin uzun olması durumunda, bu çocukların sosyal etkileşimden uzak kaldıkları ve çift yönlü etkileşim becerilerinde zorluk yaşadıkları gözlemleniyor.” dedi. Ayrıca ekran başında geçirilen sürede dikkat sürelerinin kısaldığı, bir aktiviteye odaklanma sürelerinde azalma olduğunun görüldüğünü dile getiren Kaya, “Bu durum davranışsal sorunlarının artmasına neden olabilir. Dil becerilerinde zayıflık ve duyusal entegrasyonlarının desteklenmesi gereken Otizmli bireylerin ekran kullanımının sınırlandırılması büyük önem taşır.” şeklinde konuştu. Dikkat dağınıklığı ve öfke nöbetleri, aşırı ekran kullanımın olumsuz sonuçları arasında… Ekran kullanımının otizmli bireyler üzerindeki etkilerine bakıldığında hem olumlu hem de olumsuz yanları olduğunu ifade eden Emrullah Harun Kaya, “Olumlu etkileri arasında, dijital uygulamaların dil gelişimi, iletişim becerileri ve bilişsel süreçler üzerinde destekleyici rol oynandığına dair bulgular gösterilebilir.” dedi. Ancak ekran kullanımın aşırıya kaçması durumunda çeşitli olumsuz etkiler ortaya çıkabildiğini vurgulayan Kaya, şunları söyledi: “Uzun süreli ekran maruziyeti, çocuklarda sosyal ilişkiler, davranışsal problemler ve sosyal becerilerde gerileme gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, ekran başında geçirilen zamanın artması motor beceri gelişimi ve fiziksel sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Dikkat dağınıklığı, aşırı uyarılma ve öfke nöbetleri gibi davranışsal bozukluklar, aşırı ekran kullanımın olumsuz sonuçları arasında yer alır. Bu bağlamda otizmli çocukların ekran kullanımının sınırlı, denetimli ve bireysel ihtiyaçlara uygun şekilde yönetilmesi hem eğitimsel hem de gelişimsel süreçleri desteklemek adına önemlidir.” Otizmli çocuklarda ekran süresi genel yaş gruplarına göre düzenlenebilir… Otizmli bireyler için uygun ekran süresinin, yaş, bilişsel ve duygusal gelişim seviyesi, duyusal hassasiyetler ve ekran içeriğinin niteliğine bağlı olarak değişiklik gösterdiğine dikkat çeken Emrullah Harun Kaya, “Özellikle küçük yaş gruplarında, ekran süresinin sınırlı tutulması büyük önem taşır, ancak otizmli çocuklar özelinde belirlenmiş kesin bir standart bulunmuyor. Bu nedenle, ekran süresi konusunda bireysel ihtiyaçlara göre esneklik sağlanmalı ve öncelikle genel yaş gruplarına göre önerilen ekran süreleri dikkate alınmalı.” dedi. Genel yaş gruplarına göre önerilen ekran sürelerini hatırlatan Kaya, “0-2 yaş arası çocuklar için ekran süresi genellikle önerilmez. Bu yaş grubundaki çocukların erken gelişimlerinde, özellikle dil, motor beceriler ve sosyal etkileşimler açısından, yüz yüze iletişim ve fiziksel oyunlar daha önemli kabul edilir. 2-5 yaş arasındaki çocuklar için, ekran süresi günde 1 saati geçmemeli. Bu yaş grubunda, ekran zamanı eğitici ve interaktif olmalı. 6 yaş ve üzeri çocuklar için ekran süresi, günlük 1-2 saat arasında olmalı. Bu yaş grubunda, eğitici programlar, okuma ve yazma becerilerini geliştiren içerikler, sosyal etkileşimi teşvik eden oyunlar ve diğer öğrenme aktiviteleri önerilir.” açıklamasını yaptı. Ekran içeriği düşük uyarımlı, sakinleştirici ve dikkat dağıtmayan unsurlardan oluşmalı “Otizmli çocukların ekran kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, ekran süresinin sınırlı tutulması, içeriğin eğitici ve yapılandırılmış olması ve çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına uygun içeriklerin tercih edilmesidir.” diyen Emrullah Harun Kaya, ekran içeriğinin, düşük uyarımlı, sakinleştirici ve dikkat dağıtmayan unsurlardan oluşması, görsel ve işitsel öğelerin uyumlu olması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, ekran kullanımı sırasında ebeveyn veya eğitimcilerle etkileşimli bir ortam sağlanması ve çocukların yalnız bırakılmaması gerektiğinin altını çizen Kaya, “Sosyal becerilerin gelişimine yönelik uygulamalar tercih edilmeli, şiddet ya da aşırı uyarıcı içeriklerden kaçınılmalı. Ekran süresi sonrası sosyal etkileşimlere ve fiziksel aktivitelere zaman ayrılması, çocukların sağlıklı gelişimini destekler.” önerisinde bulundu. Az sosyal etkileşim ve hızlı ödül sağlayan platformlar ekran bağımlılığına neden olabiliyor! Otizmli bireylerin tekrarlayan davranışlara ve çevreden gelen uyaranlara karşı ilgi gösterme eğilimde bulunduklarında dolayı ekran bağımlılığına daha yatkın olabileceklerine de dikkat çeken Emrullah Harun Kaya, sözlerini şöyle tamamladı: “Özellikle sosyal etkileşimin az olduğu ve hızlı ödül sağlayan platformların, otizmli bireylerde uzun süreli ekran kullanımına yol açabileceğini gösteriyor. Bu durum zamanla sosyal iletişim becerilerinde gerilemeye, dikkat süresinin azalmasına, odaklanma sorunları yaşamasına, aktiviteyi sürdürebilme becerisinde zorlanma ve duyusal işleme süreçlerinin olumsuz etkilenmesi gibi sonuçlar doğurabiliyor. Ayrıca ekran bağımlılığı olan bireylerde fiziksel aktivite eksikliğine, uyku düzeninde bozulmalara ve günlük yaşam aktivitelerinde gelişmesi gereken becerilerde gecikmelere neden olabiliyor.”

Fatih Erbakan'ın Sırrı Süreyya Önder Ziyareti

Başkan Nuhoğlu Çiftçimizin Yanındayız

TUTUKLU ÖĞRENCİLER İLE DAYANIŞMAK İÇİN ÇAĞLAYAN ADLİYESİ'NDEYDİK

Mehmet Şimşek: Programımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz

OGM: 100 bin fidan kardeş ülke için yola çıktı

"Karanlıkta Akan Bir Yıldız: Mustafa Kemal Atatürk" sergisi İstanbul’da açıldı

YÜZBİNLERCE HASTA EVDE BAKIMLA İYİLEŞİYOR

5 yaşındaki çocuk, gün içinde yaşadıklarını anlatabilmeli…

Artan Menenjit Vakaları Sonrası Binlerce Kişi Aşı için SGK’ya Çağrı Yapıyor

Enerjisa Enerji, Görme Engelliler için Enerji Tünelini Erişilebilir Hale Getirdi

DCT Trading, Analistler ve Yatırımcılarla Bir Araya Geldi

18’İNCİ KENT LOKANTASI EYÜPSULTAN’DA AÇILDI

Gümrük Birliği’nin üzerinden 30 yıl geçti, artık modernize edilmeli

Milletvekilleri tarafından partiler üstü bir statüde kurulan Çocuk Hareketi’nin ilk çalıştayı gerçekleşti!

Prof. Nouriel Roubini: Dünya olarak dümdüz kaosa sürükleniyoruz

SABANCI VAKFI 50 YAŞINDA

Türkiye e-ticarette kültürel ve jeopolitik avantajlara sahip

MİLLİ EĞİTİM BAKANIMIZ PROF.DR. YUSUF TEKİN YALNIZ DEĞİLDİR

SEVGİ DEMİR COŞKUN KİMDİR?

Genç muhafızlar hafızlık yarışması Erzurum’da yapıldı

O Bir Dadaş Canlısı !

Dualarımız Sizinle Yakutiye

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ, ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİK OLİMPİYATI DÜZENLİYOR

Endometriozis her 10 kadından 1’inde görülen hastalık!

Dikkat! Merdivenler herkes için yararlı değil

BİTMEMİŞ PROJELERDE EV SAHİBİ OLMAK: BÜYÜK RİSK Mİ, BÜYÜK FIRSAT MI?

Lonca Girişimcilik Merkezi, 10. dönem programını başarıyla tamamlayan 8 girişimciyi mezun etti

TKYD’den Orta Asya’da Kurumsal Yönetim İçin Yeni Bölgesel İş Birliği Girişimi

TEGV’den 30’uncu yılında Anıtkabir ziyaret

Babacan: “Ülkenin ana muhalefet partisine gece gündüz kayyum korkusu yaşatmak en büyük demokrasi ayıbıdır”

Yükleniyor

TUTUKLU ÖĞRENCİLER İLE DAYANIŞMAK İÇİN ÇAĞLAYAN ADLİYESİ'NDEYDİK

Mehmet Şimşek: Programımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz

OGM: 100 bin fidan kardeş ülke için yola çıktı

YÜZBİNLERCE HASTA EVDE BAKIMLA İYİLEŞİYOR

Enerjisa Enerji, Görme Engelliler için Enerji Tünelini Erişilebilir Hale Getirdi

DCT Trading, Analistler ve Yatırımcılarla Bir Araya Geldi

18’İNCİ KENT LOKANTASI EYÜPSULTAN’DA AÇILDI

Gümrük Birliği’nin üzerinden 30 yıl geçti, artık modernize edilmeli

Prof. Nouriel Roubini: Dünya olarak dümdüz kaosa sürükleniyoruz

SABANCI VAKFI 50 YAŞINDA

Fatih Erbakan'ın Sırrı Süreyya Önder Ziyareti

Başkan Nuhoğlu Çiftçimizin Yanındayız

Milletvekilleri tarafından partiler üstü bir statüde kurulan Çocuk Hareketi’nin ilk çalıştayı gerçekleşti!

MİLLİ EĞİTİM BAKANIMIZ PROF.DR. YUSUF TEKİN YALNIZ DEĞİLDİR

Babacan: “Ülkenin ana muhalefet partisine gece gündüz kayyum korkusu yaşatmak en büyük demokrasi ayıbıdır”

AĞIRALİOĞLU ‘NDAN KIBRIS VURGUSU: KUMAR OYNANMASINA RAZI OLMAYACAĞIZ

Başkan Nuhoğlu Tarım Milli güvenlik meselesidir

Adalet Bakanlığı önünde basın açıklaması: Ümit Özdağ'a Özgürlük!

İklim Kanunu teklifi geri çekildi

DEVA Partili Rızvanoğlu’ndan zirai don felaketi açıklaması: “Bu bir doğal afet değil, siyasi ihmalin sonucudur”

BİTMEMİŞ PROJELERDE EV SAHİBİ OLMAK: BÜYÜK RİSK Mİ, BÜYÜK FIRSAT MI?

Bu Cuma Vizyonda Yer Alacak Filmler Belli Oldu

15 Yaşında Kurulan Hayalin 40 Yıllık Yolculuğu!

Yükselen Yıldızlar: Yerel Oyunlardan Küresel Sahneye

Galataport İstanbul 23 Nisan Coşkusunu Boğaz'a Taşıyor

“Mahsun J” yeni maceralarıyla yeniden ekranda!

Musıki Eğitim Vakfından Zekai Dede’ye Saygı Konseri

TOSYALI’DAN DEPREM BÖLGESİ HATAY’DA GENÇ SANATÇILARA ANLAMLI DESTEK

Yaşamın Yok Olmaya Yüz Tutan Sesleri Fernweh | Kayıp Sesler Albümü’yle Ölümsüzleşiyor

ULUSLARARASI URLA GASTRONOMİ FİLM FESTİVALİ’NDE TARİH DEĞİŞİKLİĞİ

5 yaşındaki çocuk, gün içinde yaşadıklarını anlatabilmeli…

Artan Menenjit Vakaları Sonrası Binlerce Kişi Aşı için SGK’ya Çağrı Yapıyor

Endometriozis her 10 kadından 1’inde görülen hastalık!

Dikkat! Merdivenler herkes için yararlı değil

Kardeşlik bağı, yalnızca bir akrabalık ilişkisi değil!

Plastiklerin olası tehlikelerinden korunmanın 7 yolu

Gençler arasında yaygın ama ağız sağlığını tehdit ediyor!

Gözde alerji mevsimi başladı

Kalp masajını herkes yapamaz!

‘mış gibi’ gülmek bile yetiyor…

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 30 24 1 5 44 77
2.Fenerbahçe 29 22 2 5 47 71
3.Samsunspor 30 15 9 6 9 51
4.Eyüpspor 30 14 8 8 16 50
5.Beşiktaş 29 13 7 9 12 48
6.İstanbul Başakşehir 29 13 10 6 9 45
7.Gazişehir Gaziantep 29 12 11 6 1 42
8.Konyaspor 31 11 13 7 -5 40
9.Antalyaspor 30 11 12 7 -19 40
10.Trabzonspor 29 10 10 9 11 39
11.Göztepe 29 10 10 9 9 39
12.Kasımpaşa 30 9 9 12 -4 39
13.Kayserispor 29 9 11 9 -11 36
14.Bodrum FK 31 9 15 7 -12 34
15.Rizespor 29 10 15 4 -14 34
16.Sivasspor 30 8 15 7 -10 31
17.Alanyaspor 29 8 14 7 -11 31
18.Hatayspor 30 4 19 7 -25 19
19.Adana Demirspor 29 2 23 4 -47