KALIN BAĞIRSAK KANSERİNİN EN ÖNEMLİ SEBEBİ POLİPLER Erişkin yaş grubunda her 5 kişiden 1’inde kolon poliplerine rastlamanın mümkün olduğunu belirten VM Medical Park Ankara Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Gürkan Çelebi, “Bu sıklık; 50 yaş üzerindeki bireylerde yüzde 40’a, 65 yaş üzeri kişilerde ise yüzde 50’nin üzerine çıkmaktadır. Polipler, kalın bağırsağın en sık görülen patolojik oluşumlarıdır. Kalın bağırsak kanserlerinin en önemli sebebinin polipler olduğu unutulmamalıdır” dedi. VM Medical Park Ankara Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Gürkan Çelebi, kalın bağırsak polipleri hakkında açıkalamalarda bulundu. RİSK FAKTÖRLERİ Doç. Dr. Çelebi, kalın bağırsakta polip oluşumunu artıran başlıca risk faktörlerini şu şekilde sıraladı: “45 yaş üstü, Kilo fazlalığı, Fiziksel aktivite azlığı, Diyabet hastalığı, Kişinin kendisinde veya ailesinde kalın bağırsak kanseri veya kalın bağırsak polibi öyküsü, Tütün kullanımı, Polip oluşumunu artıran genetik geçişli hastalıkları (Ailesel polipozis sendromları), Ülseratif kolit, Crohn’s hastalığı gibi inflamatuvar bağırsak hastalıklarıdır.” HERHANGİ BİR BELİRTİ VERMEYEBİLİR Kalın bağırsak poliplerinin büyük çoğunlukla herhangi bir belirti vermediğini belirten Doç. Dr. Çelebi, şu bilgileri paylaştı: “Bu nedenle polipler, tarama kolonoskopileri veya başka bir nedenle yapılan radyolojik yöntemlerle tesadüfen saptanmaktadır. Ancak özellikle polip boyutu büyüdükçe dışkılama alışkanlığında değişiklikler, dışkılama esnasında mukus gelmesi, kanama ve buna bağlı kansızlık belirtileri, nadiren de karın ağrısı ile karşımıza çıkabilmektedir.” DIŞKIDA GİZLİ KAN TESTİ TANI KONMASINDA YETERSİZDİR Dışkıda gizli kan (GGK) testinin yaygın kullanılan bir tarama testi olmasına karşın, kalın bağırsak poliplerinin tespitinde oldukça yetersiz olduğunu belirten Doç. Dr. Çelebi, “Dışkıda gizli kan testinin negatif olması, kalın bağırsak polipi olmayacağı anlamına gelmediği gibi, testin pozitif olması da her zaman kişide kalın bağırsak polipi-kanseri olduğu anlamına gelmez” açıklamasında bulundu. ÇOĞUNLUKLA İYİ HUYLU RAPOR EDİLMEKTEDİR Kalın bağırsak poliplerinin, iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabileceğini söyleyen Doç. Dr. Çelebi, “Kolonoskopik kontrollerde saptanan poliplerin çoğunluğunun iyi huylu polipler olduğu rapor edilmektedir. Kalın bağırsak kanserlerinin en önemli sebebinin polipler olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca, iyi huylu kalın bağırsak poliplerinin bile büyük boyutlarda bağırsak tıkanıklıklarına ve kanamalara neden olabileceği, bu olguların tedavi için cerrahi yöntemlere ihtiyaç duyabileceği unutulmamalıdır” dedi. KOLONOSKOPİ İLE TANI KONULABİLİR Kalın bağırsak poliplerinin tespitinde en etkili yöntemin kolonoskopi olduğunu dile getiren Doç. Dr. Çelebi, “Kolonoskopi kalın bağırsak poliplerinin hem tanısında, hem de tedavisinde en etkili ve en güvenli yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, büyük kalın bağırsak polipleri tomografi (BT) ve magnetik rezonans (MR) gibi kesitsel radyolojik görüntüleme yöntemleri ile tespit edilebilir. Ancak bu radyolojik yöntemler sadece tanı imkanı sağlayabilir, tedavi amaçlı kullanılamazlar” ifadelerini kullandı. TEDAVİ YOLLARI Kalın bağırsak poliplerinin nasıl tedavi edildiğine değinen Doç. Dr. Çelebi, “Kolonoskopi esnasında kalın bağırsak polipleri tespit edildiklerinde bu polipler çıkarılabilir. Özellikle küçük ve saplı poliplerin kolonoskopi esnasında çıkarılması mümkünken, büyük polipler ve sapsız geniş tabanlı (sesil) poliplerin çıkarılması ileri endoskopik tekniklere (endoskopik rezeksiyon yöntemleri) ihtiyaç duyacağı için ilave kolonoskopi seansları uygulanabilmektedir. Kalın bağırsak poliplerinin büyük bir kısmı kolonoskopi ile tedavi edilebilirken, kolonoskopik olarak çıkarılması mümkün olmayan poliplerde ameliyat gerekebilmektedir” dedi. İYİ HUYLU VE KÖTÜ HUYLU OLMALARINA GÖRE DEĞİŞKENLİK GÖSTEREBİLİR Kalın bağırsak poliplerinin tekrarlama riskinin, iyi huylu veya kötü huylu olmalarına göre değişkenlik gösterebileceğini anlatan Doç. Dr. Çelebi, “Literatürde kolonoskopi ile polip çıkarıldıktan sonra, 3 yıl içerisinde yüzde 40’a varan oranlarda kalın bağırsağın herhangi bir bölümünde tekrar polip oluşabildiği bildirilmektedir. Kolon polipleri çıkarıldıktan sonra gastroenteroloji uzmanının uygun gördüğü aralıklarla kolonoskopik olarak takip önerilmelidir” diyerek sözlerini sonlandırdı.
